Magiczne pudełko: wysoce elastyczne dzięki konstrukcji stalowej

Nowe Olimpijskie Centrum Tenisowe w Madrycie, zaprojektowane przez francuskiego architekta Dominique’a Perrault, składa się z wielu budynków i zewnętrznych terenów sportowych zlokalizowanych w Parque del Manzanares. Główny budynek, nazwany Caja Mágica (Magiczne Pudełko), ze względu na  wielofunkcyjność, mieści trzy stadiony do tenisa, z których każdy posiada dach skonstruowany z ruchomych paneli. Konstrukcja stalowa, dostarczona głównie przez ArcelorMittal, przyczynia się do elastyczności budynku.

Szczegółowe informacje

W Madrycie zrealizowano budowę serii spektakularnych obiektów na potrzeby Igrzysk Olimpijskich 2016, do których to miasto kandydowało. Olimpijskie Centrum Tenisowe, zaprojektowane przez Dominique’a Perrault, miało wzmocnić pozycję Madrytu jako kandydata do organizacji Igrzysk i zostało oficjalnie otwarte w maju 2009.

Kompleks sportowy

Kompleks został wybudowany na obszarze o powierzchni 16,5 ha, na opuszczonych terenach pomiędzy autostradą a nieużywanymi torami kolejowymi. Olimpijskie Centrum Tenisowe ma powierzchnię 100 000 m2 i składa się z 3 kortów tenisowych krytych i odkrytych, mieszczących łącznie 20 000 widzów (odpowiednio 12 000, 5 000 i 3 000), 16 zewnętrznych kortów tenisowych, 5 kortów krytych dla 350 widzów każdy i 6 kortów treningowych. Ponadto na terenie kompleksu znajduje się również basen kryty, siedziba Madryckiej Federacji Tenisowej, szkółka tenisowa, klub tenisowy, centrum prasowe, strefy zarezerwowane i restauracje. 

Budynki wykonane ze stali, aluminium, betonu i szkła rozmieszczone są nad wielkim, sztucznie utworzonym jeziorem. System mostów i kładek zachęca do spacerów, w trakcie których można podziwiać piękne widoki, jak również łączy kompleks Caja Mágica z dzielnicą San Fermín i parkiem Parque del Manzanares, projektu Ricardo Bofiego ll.

Korzystanie z Caja Mágica może odbywać się na dwóch poziomach. Na poziomie wody (poziom – 2) znajdują się pomieszczenia przeznaczone dla sportowców, sale treningowe i recepcja, a także strefa VIP, strefa prasowa oraz instalacje techniczne. Osiem metrów wyżej, na poziomie ulicy (poziom 0), mieści się strefa przeznaczona dla widzów, wraz z odpowiednią infrastrukturą służącą widzom w dniach, w których odbywają się mecze i inne wydarzenia. Wszystkie trzy korty tenisowe znajdujące się na terenie kompleksu mogą mieć różnorodne zastosowania. Trzy rozsuwane dachy umocowane na wielkich dźwigniach hydraulicznych pozwalają na uzyskanie trzech głównych ustawień: całkowicie otwartego, półotwartego lub zamkniętego

Olimpijskie Centrum Tenisowe w Madrycie to jedyny taki kompleks na świecie, w którym jednocześnie można rozgrywać trzy mecze, kryte lub odkryte. Dzięki temu mogą być tam organizowane nie tylko rozgrywki sportowe najwyższej rangi, ale też innego rodzaju wydarzenia: koncerty, wiece polityczne, pokazy mody itp.

Nowy symbol Madrytu otoczony jest dużym parkiem, ogólnie dostępnym podczas dnia i w nocy, zarówno w czasie rozgrywek jak i poza nimi. Dzielnica, która została wyposażona w parking na 3 200 miejsc, będzie połączona z centrum miasta poprzez sieć ścieżek rowerowych oraz metro, którego stacja znajduje się o 5 minut drogi piechotą od stadionu.

Architektura obiektu Caja Mágica zmienia kształt miasta, stając się symbolem siły, nowym punktem odniesienia i nową bramą Madrytu.

Szyte na miarę: regulowane dachy i siatkowe okładziny

Trzy rozsuwane dachy umocowane na wielkich dźwigniach hydraulicznych pozwalają na uzyskanie trzech głównych ustawień: całkowicie otwartego, półotwartego lub zamkniętego.

System trzech dachów można ustawić w 27 różnych pozycjach. Dach głównego kortu, mierzący 120 m x 70 m i ważący 1 200 ton, może otwierać się pionowo i podnosić na wysokość 20 m. Natomiast w ustawieniu poziomym może być otwierany poprzez rozsunięcie na całej swojej szerokości. Pozostałe dwa dachy mierzą 60 m x 40 m i mogą otwierać się w pionie, aż do uzyskania kąta 25 stopni. Mogą się również rozsuwać poziomo do całkowitego odkrycia stadionu. Caja Mágica, która może być otwierana, półotwierana i zamykana w zależności od potrzeb, tworzy zmienny i żywy element krajobrazu.

Dominique Perrault specjalnie na potrzeby tego projektu opracował nowy model metalowej siatki. Pokrycie wykonane z tej siatki może być przepuszczalne, odbijające światło lub nieprzepuszczalne, w zależności od pory dnia. Podczas dnia jest ono błyszczące i przepuszcza światło, wypuszczając je na zewnątrz w ciągu nocy, co sprawia wrażenie, że we wnętrzu przez cały czas coś się dzieje. Panele z siatki pokrywające Caja Mágica mają 25 wysokości i 7,20 m szerokości i są największym tego typu wyprodukowanym materiałem na potrzeby budynku o takich rozmiarach.

Stal w Magicznym Pudełku

Do budowy Caja Mágica użyto w sumie 4 450 ton stali, z czego ArcelorMittal dostarczył 1 305 ton: 445 ton blach S 460 i 869 ton profili S355. 

Konstrukcja: kształtowniki HEA 600, HEB 600 i HEM 600 w S 355 i S 460

Ściany zewnętrzne: naciągnięta siatka ze stali nierdzewnej

Wykończenie wnętrz: stal galwanizowana do wykonania barierek i kasetonów, podłogi ze stali nierdzewnej,…

Cechy sprzyjające zrównoważonemu rozwojowi

  • Wysoka wydajność energetyczna
    W porównaniu z innymi instalacjami tego typu Caja Mágica zużywa o 20% mniej energii, a to dzięki ruchomym panelom dachowym oraz ścianom zewnętrznym, które przepuszczają powietrze i zapewniają wentylację. Funkcję klimatyzacji spełnia jedynie system "regulacji wewnętrznej",który zapewnia odpowiednie warunki termiczne. Składa się on z dyfuzorów powietrza o temperaturze 20 stopni znajdujących się pod siedzeniami dla widzów.
  • Wykorzystanie energii odnawialnych
    300 m2 paneli słonecznych o mocy 290 kilowatów pokrywa 70% potrzeb w zakresie produkcji ciepłej wody dla celów sanitarnych w całym kompleksie, łącznie z Tenis Indoor (11 kortów), klubem sportowym, siłownią, spa, restauracją i pomieszczeniami administracyjnymi.
  • Rozwój miejski dzielnicy Usera
    Budowa centrum sportowego, instalacji zewnętrznych i wielkiego parku przekształciły zdegradowane obszary miejskie w strefę zieloną. Ważną częścią projektu było odtworzenie ekosystemu brzegu rzeki Manzanares.

Więcej informacji

Olimpijskie Centrum Tenisowe w Madrycie to:

  • 3 korty tenisowe kryte i odkryte, mieszczące łącznie 20 000 widzów (odpowiednio 12 000, 5 000 i 3 000) 
  • 16 zewnętrznych kortów tenisowych
  • 5 kortów krytych dla 350 widzów każdy
  • 6 kortów treningowych
  • basen kryty
  • siedziba Madryckiej Federacji Tenisowej
  • szkółka tenisowa
  • Club House
  • centrum prasowe
  • strefy VIP
  • restauracje
  • parking na 3 200 miejsc

Szczegóły projektu

  • Madryt
  • Hiszpania
  • Architekt
    Dominique Perrault Architecte - Project Manager Hiszpania: Juan Fernández Andrino
  • Kwiecień 2006- May 2009
  • Klient
    Madrid Espacios y Congresos
  • Biuro inżynieryjne
    Perrault Projets 
    TYPSA, Madrid (konstrukcja i instalacje)
  • Wykonawca
    FCC Construcción
  • Zdjęcia
    Perrault Projets/Adagp
  • Tekst:
    DPA Hiszpania