Europejski Urząd Patentowy: wyjątkowy budynek z kształtownikami HISTAR®

Nowy budynek Europejskiego Urzędu Patentowego (EPO) w holenderskim mieście Rijswijk sięga 107 metrów w niebo. Ten wyjątkowy budynek o odważnej, współczesnej architekturze i nowoczesnej, zrównoważonej infrastrukturze zastępuje wieżowiec z 1973 roku, w którym uprzednio mieścił się urząd. Do słupów i stalowej konstrukcji wybrano kształtowniki ze stali o wysokiej wytrzymałości HISTAR® firmy ArcelorMittal.

Szczegółowe informacje

Czas na zmianę

Po kilkudziesięciu latach użytkowania budynek Europejskiego Urzędu Patentowego (EPO) wykazywał oznaki zużycia z powodu starzenia się oraz wietrznego i deszczowego klimatu. Postanowienie o budowie nowych biur EPO była wynikiem decyzji o zapewnieniu pracownikom najnowocześniejszego miejsca pracy, które byłoby zrównoważone i symbolizowałoby zaangażowanie EPO we wspieranie innowacji w Europie.

Nowa siedziba EPO składa się z dwóch budynków, określanych jako New Main („Nowa Główna”) i New Hinge („Nowy Zawias”). Budynek New Main jest największą konstrukcją stalową, z 10 000 ton stali, jaką kiedykolwiek zbudowano w Holandii. Za tym wieżowcem i połączonym korytarzem znajduje się czteropiętrowy budnek New Hinge, w którym mieści się przedłużenie restauracji, osiem sal konferencyjnych i nowa strefa fitness.

Szkło, stal, rośliny i kolor to najważniejsze cechy nowego projektu. Wybrano stal, ponieważ pozwala ona na szybką i stosunkowo cichą budowę. Jej niewielka masa zapewnia przewagę nad betonem i oferuje większą elastyczność w planowaniu przestrzeni.

Projekt architektoniczny o szlachetnej skali

Znani architekci, Jean Nouvel i Diederik Dam, chcieli wprowadzić flagowy projekt o szlachetnej skali i proporcjach z abstrakcją geometryczną. Smukły kształt tego 27-kondygnacyjnego budynku biurowego o powierzchni 85 000 metrów kwadratowych przepuszcza światło, wywołując wrażenie przezroczystości. Wydaje się on unosić bez wysiłku jako część nieba. Dzięki podwójnie oszklonej elewacji 100 000 metrów kwadratowych szkła staje się jego charakterystyczną cechą. Budynek przybiera kolor nieba poprzez lekko opalizujące przezroczyste szkło.

Wejście materializuje się jako wielki stalowy baldachim opadający do wody. Flagi 38 członków EPO unoszą się wysoko nad wodą po obu stronach wejścia, odbijając się na różnych wysokościach szklanej fasady, na całej jej długości. Lobby zalane jest naturalnym światłem na całym obwodzie pomieszczenia, do wysokości sześciu metrów, podczas gdy poczekalnie i bar znajdują się na poziomie wody. Piętra biurowe są otwarte oraz liniowe i ortogonalne w stosunku do nieba. Długie perspektywy korytarza centralnego otwierają się na pustą przestrzeń - horyzont.

W 2019 roku budynek EPO otrzymał międzynarodową nagrodę za „Najlepszy wysoki budynek biurowy”, przyznaną przez Radę Budynków Wysokościowych i Mieszkalnictwa Miejskiego.

Stalowa konstrukcja z kształtownikami ze stali o dużej wytrzymałości ArcelorMittal

Oprócz potrzeby elastyczności oraz zaplanowanej przejrzystości elewacji, wybór szkieletu stalowego był również motywowany chęcią zmniejszenia ciężaru konstrukcji. Nie bez znaczenia była też potrzeba wzniesienia 27-piętrowego budynku na miejscu o ograniczonej przestrzeni do przechowywania materiałów budowlanych i wykorzystania dużego sprzętu.

Dla zmaksymalizowania nośności i ograniczenia ciężaru konstrukcji, została wybrana stal o wysokiej odporności HISTAR® firmy ArcelorMittal. Wykonano z niej kształtowniki europejskie, które tworzą słupy i inne elementy konstrukcyjne. Gatunki HISTAR® łączą wysoką odporność z doskonałą wytrzymałością w niskich temperaturach i wyjątkową spawalnością - idealne do wysokich budynków, takich jak siedziba EPO.

Sześć głównych kratownic o wadze około 52 ton każda stanowi trzon głównej konstrukcji wsporczej. Na dolnych pięciu piętrach pojedyncze 22-metrowe kształtowniki HD zostałe zespawane tworząc kolumny z potrójnych kształtowników HD. Pozwala to na optymalne przeniesienie sił na fundament.

3300 ton podwójnych i potrójnych podstawowych słupów HD 400x1086 w gatunku stali  HISTAR® 355 i 700 ton pojedynczych pomocniczych słupów HD w gatunku stali HISTAR® 355 zostało dostarczonych przez centrum prefabrykacji Steligence®. Potrójne słupy o długości do 22 m utworzono przez zespawanie ze sobą słupów. Kratownice mają natomiast wysokość 6 m i długość 18 m.

Konstrukcja pomocnicza i ramy stabilizujące zostały zrealizowane przy zastosowaniu 3000 ton stali HISTAR® 355 i HISTAR® 460.

Cała konstrukcja umieszczona jest na 1250 palach umieszczonych w betonowym fundamencie. Podstawę stanowi sześć stalowych płyt, o wadze 16 ton każda, aby równomiernie rozłożyć obciążenie na fundamencie. Duże główne kratownice zostały sprowadzone specjalnym transportem na plac budowy w nocy i podniesione na miejsce za pomocą mobilnego 300-tonowego dźwigu.

Model zrównoważonego biurowca

Projekt budynku kładzie duży nacisk na zrównoważony rozwój, minimalny wpływ na środowisko oraz zdrowe, bezpieczne i komfortowe warunki wewnątrz budynku dla personelu i gości. Inwestor stwierdził, że wymagania dotyczące charakterystyki energetycznej nowego budynku powinny być o 20% bardziej wydajne niż te, które zostały ustalone przez Niderlandy w ramach zobowiązania do przestrzegania prawodawstwa Unii Europejskiej. Dla osiągnięcia tego celu uwzględniono kryteria z BREEAM-NL w Holandii i niemieckich metod oceny środowiska BNB w wymaganiach dotyczących budynku.

Cechy zrównoważonego rozwoju obejmują:

  • maksymalizacja naturalnego światła
  • 16 000 opraw oświetleniowych LED, które pozwolą zaoszczędzić 430 000 kilowatogodzin rocznie
  • świeże powietrze z przestrzeni pomiędzy dwiema szklanymi fasadami kierowane jest do inteligentnego systemu wentylacji i klimatu
  • fotowoltaiczne panele słoneczne na dachu dostarczają do budynku energię odnawialną
  • woda deszczowa jest gromadzona i wykorzystywana jako uzupełnienie konwencjonalnego zaopatrzenia w wodę toalet oraz systemu podlewania roślin i kwiatów
  • 300 odmian roślin obejmuje 2300 m2
  • system magazynowania energii cieplnej w warstwie wodonośnej (ATES) zmniejsza zużycie energii pierwotnej i związaną z tym emisję CO2.

Dodatkowe szczegóły

  • Budżet projektu wyniósł 205 mln EUR
  • Budowa rozpoczęła się w 2014 roku i została zakończona w 2018 roku
  • Wymiary budynku wynoszą: 156 m długości, 107 m wysokości i 24,7 m szerokości od fasady do fasady
  • Pod budynkiem znajduje się dwupoziomowy parking
  • Budynek oferuje: ogród na dachu, biura, zaplecze techniczne, usługi zdrowotne, centrum szkoleniowe, sale konferencyjne, kawiarnię, restaurację, część socjalną i sklepy
  • Projekt zapewnia 1950 miejsc pracy
  • W przestrzeni o szerokości 8 metrów między dwiema fasadami zostało zainstalowanych 198 donic do sadzenia roślin.

Szczegóły projektu

  • Rijswijk/Haga
  • Holandia
  • 2018
  • Architekci:
    Ateliers Jean Nouvel and Dam & Partners Architecten
  • Biuro inżynieryjne:
    Zonneveld Ingenieurs, Rotterdam (konstrukcja)
    Croonwolter&dros, Rotterdam Deerns, Rijswijk (systemy w budynku)
    Peutz, Zoetermeer (klimat, bezpieczeństwo przeciwpożarowe i akustyka)
  • Klient:
    Europejski Urząd Patentowy (EPO)
  • Wykonawca:
    Główny wykonawca: TBI Consortium New Main (J.P. van Eesteren and Croonwolter&dro)
    Wykonawca konstrukcji stalowej: Rijndijk Construction (Andus Group)
  • Tekst:
    Constructalia
  • Zdjęcia:
    ©Ronald Tilleman ©Ossip Van Duivenbode ©Ateliers Jean Nouvel/Wszystkie prawa należą do EPO