Słupy stalowe HISTAR® jako część konstrukcji Dworca Centralnego w Berlinie

Szczegółowe informacje

Główną zasadą projektu Dworca Lehrter jest wyraźne zaakcentowanie istniejącego biegu torów kolejowych w środowisku miejskim. Duże, lekkie szklane dachy, podobnie jak dwa budynki biurowe transponują tę zasadę przy pomocy architektonicznych środków.

Ruch dworca kolejowego zorganizowano na trzech poziomach:

• Poziom -2: Dalekobieżne i regionalne linie z północy na południe i podziemna linia U5
• Poziom 0: Lokalne środki transportu publicznego, transport indywidualny (droga dojazdowa, krótkoterminowy parking), rowery i piesi, transport turystyczny (autokary, statki)
• Poziom +1: Dalekobieżne i regionalne linie używające torów miejskich, miejska kolej S3, S5, S6, S7 i S9
  
  

Nowy dworzec centralny ma całkowitą powierzchnię użytkową 175 000 m2, z tego około 15 000 m2 jest zarezerwowane dla obszaru handlowego i restauracyjnego. 50 000 m2 przeznaczone jest na pomieszczenia biurowe w budynkach po obu stronach dworca, 5 500 m2 dla obsługi kolei, oraz 21 000 m2 hali dworcowej. Perony zajmują obszar 32 000 m2, a parking 25 000 m2.

Oszklone hale

Halę peronów o długości 430 m, ustawioną na osi Wschód-Zachód, pokrywa duży, lekki szklany dach o długości 321 m. Przecina ona dwa budynki-filary, których lokalizacja i ustawienie definiuje północno-południową część dworca kolejowego umiejscowioną pod ziemią. Z punktu widzenia urbanistyki i architektury, te tak zwane "budynki-filary" (jak w łuku) stanowią jedność z szklanymi halami dworca. 

Północno-południowa hala dworcowa o szerokości 45 m i o długości 159 m znajduje się między tymi budynkami-filarami i jest również przykryta pięknym, sklepionym, szklanym dachem. Hala stanowi zaproszenie dla dzielnicy Moabit z jednej strony oraz dla dzielnicy rządowej z drugiej, w konsekwencji przejmuje na siebie dodatkową funkcję połączenia dzielnicy rządowej z dzielnicą miasta. 

Szklany dach hali dworca położonej na osi Północ-Południe połączony jest z bocznymi budynkami-filarami. Sklepione szklane przykrycie dachu jest podtrzymywane przez dźwigary w kształcie ryby o długości 4,70 m, opierające się na zewnętrznej strukturze nośnej budynków-filarów.

Struktura szklanego dachu Hali Peronowej Wschód-Zachód

Nadziemne, zakrzywione mosty kolei miejskiej na osi Wschód-Zachód z sześcioma torami, są pozbawione kolumn; obejmuje je lekka konstrukcja dachu łupinowego sklepiona w trzech kierunkach. 

Pręty łuku są rozmieszczone na szerokości w odstępach od 1,50 m do 1,70 m i razem z prętami rozmieszczonymi na długości tworzą prostokątne moduły siatki. Każdy z tych modułów jest ukośnie podparty linami i przykryty szkłem. Kombinacja sklepień, pionowych dźwigarów i lin ukośnych tworzy regularną strukturę podobną do muszli.

W projekcie wprowadzono naturalną wentylację. Ogrzane powietrze we wnętrzu, wspomagane dodatkowo przez wypukłą formę szklanego dachu, unosi się do góry.

Chłodne, świeże powietrze jest wprowadzane do budynku w okolicy dachu, podczas gdy ciepłe, zużyte powietrze uchodzi dzięki oknom umieszczonych w kalenicy. Odpowiednio dla tej koncepcji klimatycznej, w części wschodnio-zachodniej zaplanowano jedno-szybową konstrukcję szklanego dachu. W celu polepszenia wewnętrznego klimatu, wszystkie szyby są wykonane ze szkła z osłoną przeciwsłoneczną. Na obszarze z największym kątem nasłonecznienia, około 8,4 procent powierzchni dachu pokrywają fotowoltaiczne moduły, które zapewniają dodatkowe zacienienie peronów. 

Hala Peronowa i Cokół

Dwutorowa stacja kolejowa opiera się na podstawie budynku, która jednocześnie łączy dominujące, ukośne budynki. Prostokątna podstawa jest dostępna ze wszystkich czterech stron za pomocą łączników schodowych i oferuje otwarte przestrzenie publiczne na wysokości 4,43 m powyżej poziomu ulicy, które są wyraźnie oddzielone od stref ruchu.

Z urbanistycznego punktu widzenia części budynku umieszczone w cokole służą integracji zespołu hal dworcowych zbudowanych na planie krzyża z otaczającą je zabudową miejską. Jednocześnie dostarcza on możliwości dodatkowego wykorzystania kompleksu dworcowego, stając się bodźcem dla otaczających go dzielnic miasta. 

Przestrzeń usługową i zaopatrzenia ulokowano na wschodniej i zachodniej stronie cokołu. Dużo miejsca przeznaczono na sklepy, zwłaszcza na poziomach -1 i 0 w zachodniej części. Koleje wykorzystują do obsługi podróżnych półpiętro -½. Tam również jest zlokalizowany punkt kontrolny stacji.

W centralnej części hal dworcowych, na wszystkich poziomach znajdują się duże otwory w sufitach, które pozwalają, aby światło dzienne wpadało głęboko do poziomu peronów metra, zapewniając dobrą przejrzystość przestrzeni oraz łatwą orientację.

Oprócz kilku ciągów schodów, sześć panoramicznych wind zaprojektowanych jako wolnostojące struktury ze szkła i stali, zapewnia bezpośrednie połączenie peronów linii Północ-Południe z poziomami peronów miejskiej linii kolejowej Wschód-Zachód.

Przestrzeń usługowa i pomieszczenia użytkowe Deutsche Bahn AG znajdują się na poziomach +½, 0 i -1, otaczając halę dworcową na osi Północ- Południe. 

Każdy z czterech peronów na poziomie -2, o szerokości 11,40 m, zaplanowano dla linii dalekobieżnych i dla transportu regionalnego Północ-Południe. 

Budynki-filary

Z lekką kratownicą szklanych fasad, dwa budynki o wysokości 46 m stanowią pomosty nad torami linii kolejowej Wschód-Zachód. Stalowa konstrukcja wspierająca budynki jest umiejscowiona w sposób widoczny podkreślając charakter hali dworcowej Północ-Południe. Zewnętrzna elewacja budynków-filarów tworzy architektoniczną jedność z halą dworcową, gdyż służy jako wspólna zewnętrzna ściana na poziomach od 0 do +4.

W miejscu, gdzie znajduje się most kolei miejskiej, na poziomach od +7 do +10 skonstruowano ponad 87 metrową strukturę wspornikową. Przeniesienie ciężaru następuje za pomocą zewnętrznych ram stalowych na całej wysokości mostu, integrujących zewnętrzne słupy i dźwigary. 

Dojścia do dworca dostosowano do okolicznej zabudowy miejskiej. Główne wejście do budynków-filarów, podobnie jak wejścia do hali dworcowej, znajduje się na poziomie 0 czyli na poziomie ulicy. Dojścia do każdego z wejść prowadzą przez plac dworcowy, po północnej i południowej stronie.

Budynki-filary są podzielone na dwa wyraźnie odmienne obszary funkcjonowania. Miejsca działalności związanej głównie z obsługą pasażerów kolei; handel, gastronomia i usługi znajdują się w niższych poziomach 0 i +½. 

Dziewięć z dziesięciu pięter budynków-filarów przeznaczonych jest na biura. 

Podział przestrzeni, z powtarzalnymi modułami o rozmiarze 1,45 m, pozwala na elastyczne planowanie: od niewielkich biur, przez połączenia kilku pomieszczeń, po duże przestrzenie biurowe bez ścianek działowych. Połączenie poziomów poprzez wewnętrzne klatki schodowe umożliwia dalsze poszerzenie przestrzeni dla pojedynczych użytkowników. 

Berliński "hauptbahnhof" jako największa w Europie stacja kolejowa na skrzyżowaniu tras kolejowych służy jako ważny ośrodek transportu w bezpośredniej bliskości dzielnicy rządowej. Równocześnie stanowi pełen życia kompleks budynków z różnorodnie wykorzystywaną przestrzenią przeznaczoną na handel, usługi i biura oraz integruje otaczające go różne środowiska miejskie.