Rolex Learning Center: innowacyjny kształt dachu z Cofrastra® 40 firmy ArcelorMittal

Rolex Learning Center, projekt zaprojektowany przez SANAA, stanowi kameralną przestrzeń publiczną. Jest wysoce innowacyjnym budynkiem z łagodnymi pochyłościami i tarasami, falującymi wokół szeregu wewnętrznych patio. Charakterystyczny, zakrzywiony dach posiada niemal niewidoczne podpory, co wymagało zupełnie nowych metod budowy. Cofrastra® 40, profilowane blachy stalowe do stropów zespolonych, dostosowują się do nieregularnych kształtów dachu, dzięki zmniejszonej grubości.

Szczegółowe informacje

Rolex Learning Center, zbudowany na terenie kampusu Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL), obejmuje laboratoria, biblioteki i międzynarodowe centrum kulturalne EPFL, ogólnie dostępne dla studentów, jak i społeczeństwa. Kompleks zajmuje powierzchnię 20 000 metrów kwadratowych i oferuje cały szereg punktów usługowych, bibliotek, przestrzeni wspólnych i do nauki, restauracji, kawiarni i pięknych przestrzeni na świeżym powietrzu. W porównaniu do tradycyjnych miejsc do nauki, gdzie korytarze i sale lekcyjne są wyraźnie oddzielone, tutaj istnieje wiele różnych sposobów wykorzystania przestrzeni. A wszystko po to, aby zwiększyć aktywne interakcje między studentami, które z kolei przekładają się na podejmowanie nowych wyzwań.

Nowoczesna biblioteka

Główna biblioteka, zawierająca 500 000 wydrukowanych prac, oferująca dostęp do 12 000 czasopism internetowych i ponad 20 000 książek elektronicznych, jest jedną z największych kolekcji naukowych w Europie, z zaawansowanymi systemem wypożyczania z identyfikacją radiową (RFID - identyfikacja za pomocą fal radiowych) i systemami wyszukiwania bibliograficznego. Centrum badawcze, do wykorzystywania przez naukowców na studiach podyplomowych, zapewnia dostęp do głównego archiwum uniwersyteckiego i zbioru badań. Znajdują się tu również przestrzenie do nauki, w tym 10 "bąbelków", przeznaczonych do pracy w grupach oraz organizacji seminariów i innych spotkań.

Najbardziej śmiałym aspektem nowej biblioteki jest brak fizycznych ograniczeń. Dużą, otwartą przestrzeń określa jej wewnętrzna topografia. Grupuje ona ciche i spokojne strefy raczej wzdłuż swoich wzniesień i zboczy, nie oferując tradycyjnych zamkniętych sal do nauki. Uznając znaczenie społecznego oddziaływania na naukę, doświadczenie otwartej przestrzeni zachęca do solidarności między studentami w zmaganiach o uzyskanie najlepszych indywidualnych wyników akademickich oraz do swobodnego przepływu idei w celu podniesienia wspólnych wysiłków na wyższy poziom.

Laboratorium naukowe CRAFT

Laboratorium CRAFT to Centrum Badań i Wsparcia Szkoleń i Technologii, które reprezentuje awangardowe podejście, łączące interfejsy komputerowe z interakcją w realnym świecie w celu ulepszenia technik i przestrzeni uczenia się. Opracowane technologie edukacyjne dla laboratorium CRAFT obejmują interaktywne meble, interfejsy papier/komputer i urządzenia do śledzenia oczu. Technologie przyszłości są już na desce kreślarskiej.

Przestrzeń publiczna

Rolex Forum, amfiteatr ze sceną o powierzchni 310m2, może pomieścić do 600 osób i służy do organizacji konferencji, wykładów, spektakli i innych imprez na dużą skalę. Różnorodne punkty gastronomiczne obejmują stołówkę samoobsługową, a na jednym ze szczytów budynku znajduje się bardzo dobra restauracja z widokiem na Jezioro Genewskie i Alpy. Wszyscy, także poza EPFL, mogą przyjść, aby porozmawiać o książkach lub popracować.

Architektura: kameralna przestrzeń publiczna o lekkim i organicznym kształcie

Budynek, zlokalizowany w centralnym punkcie kampusu EPFL, to zasadnioczo jedna, ciągła konstrukcja rozciągnięta na przestrzeni 22 000 metrów kwadratowych: budynek ma kształt prostokąta, ale wydaje się bardziej organiczny ze względu na sposób, w jaki jego dach i strop delikatnie falują, zawsze równolegle. Budynek zaledwie kilkoma widocznymi podporami lekko dotyka gruntu, pozostawiając pod sobą bezmiar otwartej przestrzeni, która przyciąga ludzi ze wszystkich stron w kierunku głównego wejścia.

Pochyłości zamiast ścian

Znajdujące się wewnątrz budynku „wzgórza”, „doliny” i „płaskowyże” uformowane przez specyficzną falującą konstrukcję często sprawiają, że krawędzie budynku są niewidoczne, choć nie ma wizualnych barier między jedną przestrzenią a kolejną. Zamiast klatek schodowych i schodów znajdują się łagodne pochyłości i tarasy. Bez ścian działowych, jedna przestrzeń wskazuje wyraźnie drogę do kolejnej. Odwiedzający pokonują łagodne łuki albo poruszają się dookoła przestrzeni na jednej ze specjalnie zaprojektowanych „poziomych wind”, eleganckich szklanych kabin, których mechanika została zaadaptowana z projektu zwykłej windy.

W budynku znajdują się pomieszczenia socjalne i imponujące audytorium. Udało się również stworzyć ciche strefy, czyli akustycznie wydzielone obszary, co osiągnięto zmieniając wysokość pomieszczeń. Faliste kształty budynku, a także specyficzny kształt patio, sprawiają wrażenie braku jakichkolwiek barier.  Ponadto, charakterystyczne „bąble”, oszklone lub z tradycyjnymi ściankami działowymi, tworzą małe przestrzenie dla grup, które mogą się tutaj spotkać lub razem popracować.

Dziedzińce i patia: Miejsca wydzielone i zamknięte

Topografia nadaje niezwykłą płynność elastycznemu, otwartemu planowi budynku, przepływowi uwydatnionemu przez czternaście pustych przestrzeni w konstrukcji, o różnych wymiarach. Są one przeszklone i tworzą serię delikatnie zaokrąglonych dziedzińców lub zewnętrznych patio, jak opisują je architekci. Patio są przestrzeniami społecznymi i zapewniają wizualne połączenie między wnętrzem, a światem zewnętrznym. Są integralną częścią budynku.

Prace inżynieryjne i budowlane

Prace inżynieryjne i budowlane związane z projektem Rolex Learning Center miały charakter wysoce eksperymentalny i innowacyjny oraz wymagały ścisłej współpracy architektów, inżynierów i wykonawców.

Głównymi materiałami konstrukcyjnymi są stal i drewno, a beton w szalunkach wylany został tak precyzyjnie, że powierzchnia wygląda na wypolerowaną. Strop jest konstrukcją betonową, dach z kolei stalowo-drewnianą; a oba - strop i dach biegną równolegle do siebie. Dzięki zastosowaniu stropu zespolonemu firmy ArcelorMittal, o niskiej wysokości blachy profilowanej i zmniejszonej rozpiętości, konstrukcja dachu idealnie dopasowuje się do zakrzywionych form. Osiągnięcie geometrii muszli wymagało użycia 1 400 różnych form do betonu. W celu osiągnięcia złożonego zadania polegajacego na stworzeniu naturalnie płynącej powierzchni stropu, wylewanie betonu trwało nieprzerwanie dwa dni.

Zasadniczo budynek wykonany jest z dwóch trójwymiarowych betonowych muszli. Wewnątrz tych dwóch muszli znajduje się 11 sklepień łukowych pod naprężeniem. Mniejsza muszla spoczywa na czterech sklepieniach łukowych o długości 30-40 metrów, zaś większa muszla opiera się na siedmiu sklepieniach łukowych o długości 55-90 metrów. Sklepienia łukowe są utrzymywane przez 70 podziemnych sprężonych lin.

Ruch

Cały budynek to jedna konstrukcja, dlatego też wszystkie elementy, w tym dach, muszą być elastyczne, aby uwzględnić niewielkie zmiany w wymiarach, powodowane ruchami naturalnymi i strukturalnymi. Wewnętrzne sufity są podzielone na części, aby akomodować te przesunięcia. Zakrzywione szklane fasady, w tym te, które otulają patio, o całkowitej powierzchni 4800 m2, także muszą przejmować ruch betonu: każda część szkła jest cięta oddzielnie i każda z nich przesuwa się niezależnie w połączonych ramach.

Efektywność energetyczna

Rolex Learning Center to budynek energooszczędny, który ze względu na niskie zużycie energii otrzymał pożądaną etykietę Minergie - standard stosowany w Szwajcarii do pomiaru doskonałości ekologicznej w budynkach.
Budynek przez większą część dnia jest oświetlany przy jednoczesnym działaniu starannie kontrolowanych naturalnych systemów wentylacyjnych. Wyjątkiem są restauracja oraz biblioteka multimedialna, które posiadają zimne sufity. Zużycie energii wynosi 38.5 kWh/m2 (139 MJ/m2) dzięki wysokiej jakości okien z podwójnymi szybami, dwudziestocentymetrowej izolacji dachu i zewnętrznym osłonom wpuszczonym do 35 cm w grunt, naturalnemu oświetleniu i wentylacji oraz ze względu na to, że budynek adaptuje dwudziestopięcioletnią instalację pomp ciepła, które wykorzystują wodę z jeziora do chłodzenia całego miasteczka uniwersyteckiego. Ten stopień wydajności energetycznej został osiągnięty przez pionierską firmę inżynieryjną Sorane SA, zlokalizowaną w pobliżu kampusu i skupiającą inżynierów z Lozanny i Zurychu. Korzystając z cyfrowego modelowania przepływu powietrza, oświetlenia oraz pomiarów cieplnych, firma podniosła wydajność energetyczną nowego budynku do technicznego maksymalnego poziomu, jednocześnie zapewniając bezpieczeństwo jego użytkowników w przypadku pożaru. Otrzymanie etykiety Minergie jest jeszcze bardziej oczywistym osiągnięciem, biorąc pod uwagę wyzwania energetyczne budynku z otwartym planem.

Tekst: EPFL i Constructalia

Szczegóły projektu

  • Lozanna
  • Szwajcaria
  • Architekt:
    SANAA - Kzuyo Sejima + Ryue Nishizawa
  • 2007-2009, Otwarcie: LipiecK2010
  • Client:
    EPFL - Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne
  • Biuro inżynieryjne:
    B+G Bollinger und Grohmann GmbH
  • Wykonawca:
    Losinger Construction AG
  • Zdjęcia:
    © EPFL | Alain Herzog